Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Batı Trakya’da Türk Azınlık dernekleri ile ilgili AİHM kararlarının Yunanistan tarafından 11 yıldır uygulanmamasını açık bir biçimde eleştirdi.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, 23-25 Eylül tarihleri arasında Strazburg’ta gerçekleştirdiği toplantıda, Batı Trakya Türk toplumuna ait derneklerle ilgili “Bekir Usta grubu” davalarını inceledi. 1355. toplantısında Bakanlar Komitesi, “Bekir Usta ve diğerleri” grubu adı altındaki İskeçe Türk Birliği (İTB), Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ve Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği ile ilgili AİHM kararlarının 11 yıldır uygulanmamasını açık bir biçimde eleştirdi.
25 Eylül 2019 tarihli kararında Bakanlar Komitesi, 2017’de Yunanistan’da Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu’nda yapılan değişikliğe rağmen AİHM içtihatı doğrultusunda esasa ilişkin yeni incelemenin yapılmamasını eleştirerek, bu nedenle İskeçe Türk Birliği’nin resmiyetinin hala iade edilmediğini, Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ile Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği’nin de kayıt edilmediğini belirtti.
Bakanlar Komitesi, İskeçe Türk Birliği’nin 4491/2017 tarihli yasanın kabulünden sonra Trakya İstinaf Mahkemesi’ne yaptığı başvurunun usülden reddedilmesini eleştirmekle birlikte, temyize giden İskeçe Türk Birliği’nin Yargıtay’daki duruşmasının 20 Mart 2020’den önce bir tarih olmamasını endişe ile not ettiklerini kaydetti.
Başvuru sahibi derneklerin davalarının Yunan ulusal mahkemelerince AİHM kararları ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 11. maddesine uygun olarak incelenmesi için Yunan makamlarından hızlı bir şekilde gerekli tüm tedbirleri alması talebini yineleyen Bakanlar Komitesi, Yunan makamlarından Bekir Usta grubu davalarına ilişkin Yunanistan’da devam eden hukuki süreç hakkında düzenli olarak bilgi vermesini istedi.
Aralık 2018’deki kararında da belirttiği üzere Bakanlar Komitesi, AİHM’nin bahse konu davalara ilişkin 2008 yılında aldığı kararlarında eleştirdiği aynı gerekçelerle İskeçe İli Türk Kadınları Kültür Derneği’nin kayıt başvurusunun Yargıtay’ın 2017 yılındaki nihai kararı ile reddedilmesinden büyük üzüntü duyduğunu belirtti.
Aynı şekilde Bakanlar Komitesi Yunan makamlarına, ulusal mahkemelerin derneklerin tescili veya feshedilmesi ile ilgili AİHM içtihadı ile tam ve etkili bir şekilde uyumlu kararlar almasının sağlanması için AİHM içtihadının ülkede geniş çapta yayılması ve yerel hakimlerin her düzeyde sistematik eğitimi için ek tedbirler alınması tavsiyesini de yineledi.
Son olarak Bakanlar Komitesi, İskeçe Türk Birliği’nin Yargıtay’a temyiz duruşmasını takiben Haziran 2020’deki toplantısında Batı Trakya Türk dernekleri ile ilgili Bekir Usta grubu davalarını tekrar inceleme kararı aldı.
“AİHM kararlarının uygulanması konusunda yargı da, yürütme de istekli değil”
Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF) Başkanı Halit Habipoğlu, “Ülkemiz Yunanistan, Batı Trakya Türk toplumunun dernek kurma özgürlüğünü gasp etti, bu gasp bugün de sürüyor. AİHM’ye taşınan üç davada Yunanistan’ın haksız bulunmasına rağmen ülkemiz, 11 yıldır AİHM kararlarını uygulamıyor. Bu nedenle kompleks problem kategorisinde Bakanlar Komitesi’nin incelemeye devam ettiği bu davalarda Bakanlar Komitesi 11 yıldır Yunanistan’a aynı çağrıda bulunuyor. Zira yıllar sonra yapılan yasa değişikliğine rağmen AİHM kararlarının uygulanması konusunda yargı da, yürütme de istekli değil. ABTTF olarak siyasi bir mesele haline gelen bu davaların ulusal düzeyde ve uluslararası düzeyde takipçisi olacak, başvuru sahibi derneklerimizi de sonuna dek destekleyeceğiz. Aynı zamanda Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ni de Yunan ulusal mahkemeleri nezdinde devam eden hukuki süreç ve gelişmeler hakkında bilgilendirmeye devam edeceğiz.” açıklamasında bulundu.
Milletgazetesi.gr