Müslüman nüfusun yoğun olduğu Balkan ülkeleri, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle bu yıl ramazan ayına sessiz girdi.
Osmanlılardan kalma geleneklerin sürdürüldüğü Bosna Hersek, Kosova ve Kuzey Makedonya gibi bölge ülkeleri, salgınla mücadele kapsamında alınan tedbirler sebebiyle bu yıl ramazanı buruk bir sevinçle karşıladı.
Kısmi sokağa çıkma yasakları bulunan ve toplu ibadetlere izin verilmeyen Balkan ülkelerinde pazar yerleri ve camiler boş kaldı.
Bosna Hersek’te akşam ezanının okunmasıyla her yıl ramazan ayının gelişini haber veren top atışı bu yıl da yapılsa da camilerde teravih namazı kılınmayacağı açıklandı.
Camilerde cemaatle namaz kılınmayacak olsa da şehirdeki birçok cami ramazan öncesi temizlendi.
Bosna Hersek İslam Birliği Başkanı Husein Kavazovic, insanlara teravih namazlarını evde kılmaları çağrısında bulunurken, “Bu ramazanda sabır, birlik ve feragat etme duygularına hiç olmadığımız kadar ihtiyacımız var.” dedi.
Asırlardır mukabele okuma geleneğinin sürdürüldüğü Bosna Hersek’te bu yıl birçok camide sınırlı katılımla okunacak ve sosyal medyadan canlı olarak yayımlanacak.
Ramazan öncesi pazar yerleri de eski yoğunluğundan çok uzaktı.
– Karadağ ve Sırbistan’da “evde ramazan” çağrısı
Sırbistan, Hırvatistan ve Karadağ’da yaşayan Müslümanlar da bu yıl ramazanı sessiz karşıladı.
Sırbistan’ın başkenti Belgrad’daki tek cami Bayraklı Camisi de ramazan için temizlenirken, Sırbistan İslam Birliği Başkanı Sead Nasufovic, ülkedeki tüm Müslümanlara ramazanı evde geçirmeleri çağrısında bulundu.
Teravih namazlarının camilerde kılınamayacağı Karadağ’da da İslam Birliği Başkanı Rifat Fejzic, din ve bilimin gerektirdiklerinin yerine getirilmesi gereken bir döneme girildiğini belirterek, sabretmenin önemine işaret etti ve insanlara ibadetlerini evlerinde yapmaları tavsiyesinde bulundu.
Hırvatistan ile yoğun Müslüman nüfusun yaşadığı Kosova’da da tedbirler kapsamında teravih namazları camilerde cemaatle kılınmayacak.
– Kuzey Makedonya’da ramazan hüzünlü başladı
Ramazanın en yoğun hissedildiği bir başka bölge ülkesi Kuzey Makedonya’da da tedbirler kapsamında teravih namazlarının camilerde kılınmasına izin verilmedi.
Başkent Üsküp’ün en büyük ve en eski pazarlarından Bit Pazarı’nda ramazan alışverişi yapan Selaettin İdriz, Üsküp Türk Çarşısı’nda 50 yıldır esnaflık yaptığını belirterek, salgın nedeniyle pazarın epey yıprandığını söyledi.
Bu yıl ramazanın biraz hüzünlü geçeceğini kaydeden İdriz, “Üsküp’ün camileri maalesef kapalı. Mukabele olmayacak. Aktivite olarak bizim televizyonlarda çok nadir program var.” dedi.
Bit Pazarı’nda 20 yıldır çalışan Nazim Murati de pazardaki yoğunluğun eskisi gibi olmadığını ama ramazan dolayısıyla az da olsa bir hareketlilik yaşandığını belirterek, “İnşallah ramazan iyilikler getirir ve koronavirüs kaybolur.” temennisinde bulundu.
Abdülkadir Kurtiş de tedbirler nedeniyle yaşlıların pazara gidemediğini belirterek, “Çok az insan var. Koronavirüs ile çok kötü oldu. Önceden daha iyiydi ama şimdi çok zayıfladı. Ramazan çok güzel. Camiler açılsa çok daha iyi olacak.” dedi.
Bu arada, Türkçe vaaz ve hutbe geleneğinin asırlardır sürdürüldüğü Murat Paşa Camisi’nde de öğle namazı öncesinde hoparlörlerden cami dışında da duyulacak şekilde mukabele okunmaya başladı.
Kuzey Makedonya İslam Birliğinin tavsiyesi üzerine geçen ramazanlarda birçok camide gerçekleştirilen mukabele ve vaazların, ramazan boyunca sosyal medya üzerinden yayımlanacağı bildirildi.
Teravih ve vakit namazlarının kılınamaması nedeniyle boş kalan camiler ile bahçeleri ramazan için temizlendi.
AA