Bulgaristan 2 yılını siyasi istikrarsızlık içinde geçirdi. Kuşkusuz bu süreç Bulgaristan halkına çok şey kaybettirdi, Cumhurbaşkanı Rumen Radev'in atadığı geçici hükümetler hiç bir soruna kalıcı çözümler üretemedi, günlük uygulama ve tedbirlerle idare edildi.
Bulgaristan siyasetinin kazananları ülkeyi atadığı hükümetlerle yöneten ve başkanlık sistemine hazırlamaya çalışan Cumhurbaşkanı Rumen Radev ve baraj altında olan, istikrarsızlık ortamında yapılan her seçimde oyunu artırarak 3. sıraya yükselen "VIZRAJDANE" "Yeniden Doğuş" partisi olmuştu.
(14 Nisan 2023 tarihinde "Bulgaristan siyasetinin kazananı kimler" başlılklı yazımda süreci değerlendirmiştim. Bulgaristan'da yapılan seçimler istikrar getirmiyor...
2 yılda yapılan 5 parlamento seçiminde seçmenlerin iradesi tek partili hükümet kurulmasına yönelik olmadı, oy kullanan % 40 cıvarında seçmenler siyasi partilere uzlaşın ve koalisyon hükümeti kurun mesajı verirken, % 60 cıvarında oy kullanmaya gitmeyen seçmenler, siyasi partilere güvenmediklerini ima ediyorlar.Aslında siyasi istikrarsızlığın sebebi seçim barajının % 4 olması, barajı aşan siyasi partiler 240 milletvekilini paylaşıyorlar, 6 -7 siyasi parti barajı aşıyor ve milletvekili sayısı çok bölündüğünden, birinci ve ikinci olan partilerin meclisteki sayısal gücü az oluyor, iki parti bile bir araya gelse hükümet kuramıyor.Seçime giderken yapılan ittifaklar, peşinen karşı tarafla koalisyon yapmayacaklarını açıklayarak ortak hükümet kurulmasını engelliyorlar. Ülke siyasetinde ağırlıkl olarak batı ve Rusya yanlısı, partiler başı çekerken, milliyetçi partiler, görüş olarak ortada olan partiler ve koalisyon ortaklığına sıcak bakılmayan Türklerin çoğunlukta olduğu HÖH Partisi var.Siyasetteki bu istikrarsızlık ortamında ülke, ekonomi ve diğer alanlarda uzun vadeli kararlar alma ve çözüm üretme adına zaman kaybederken, bu süreçten kazançlı çıkanlar var.Birinci kazanan Rusya yanlısı, batıya şüphe ile bakan, ABD, Avrupa Birliği, NATO ve pandemi döneminde aşı karşıtı, popülist milliyetçi Yeniden Doğuş (Vızrajdane) partisi.Ülkede hükümete karşı yaptıkları eylemlerle gündemde yer alan , Rusya Ukrayna savaşında Sofya'da parlamento binasının önünde Bulgaristan ve Rusya bayrakları açarak Ukrayna, AB, NATO ve ABD karşıtı, Rusya'yı ise destekleyen sloganlar atan.Nisan 2021 yılında yapılan parlamento seçiminde baraj altında olan Yeniden Doğuş Partisi, Kasım 2021 yılında yapılan seçimlerde % 4.86 oy alarak ülke barajını geçti ve 13 milletvekili elde etti.Ekim 2022 yılında yapılan parlamento seçimlerinde % 10.17 , Nisan 2023 tarihinde yapılan son seçimde % 14.16 oy aldı ve 37 milletvekili kazanarak parlamentoda 3. güç oldu.
Her seçimde başarısını artırdı ve sürecin kazananı oldu.Sürecin ikinci kazananı Cumhurbaşkanı Rumen Radev oldu.Rumen Radev 21 Kasım 2021 tarihinde göreve geşmişti.Siyasi partilerin hükümet kuramaması nedeniyle, başkanlık sistemine benzer şekilde atadığı geçici hükümetlerle ülkeyi yönetti. İstikrarsızlığın önümüzdeki yıllarda devam etmesi üzerine, Radev'e yakın bazı siyasi partiler siyasetteki tıkanıklığın çözümü olarak başkanlık sistemini gündeme getirebilir.Seçmenlerin yarisi olası bu sisteme çanak tutarcasına seçimleri boykot ediyor, bu durum Radev'in olası hedefinin önünü açıyor. Rus yanlısı, batı karşıtı milliyetçi Yeniden Doğuş (Vızrajdane) partisinin olası yükselişini artırarak ileriki yıllarda hükümette olması,diğer yandan olası başkanlık sistemine geçilmesi ile HÖH Partisinin ülke siyasetindeki durumu ve Türk ve Müslüman azınlığın geleceği ne olur sorusu gündemde olmalı.)
02 Nisan'da yapılan son seçimlerden sonra siyasi otoritenin ve halkın hükümet kurulabilmesi adına bir beklentisi yoktu. Sonuç olarak daha önceki seçimlerde olduğu gibi ilk iki sırada yer alan partiler GERB ve PP, birbirine zıt ve her seçim öncesi ve sonrası ortak hükümet kurmayacaklarını deklare etmişlerdi.
Son iki yılın kazananları, şimdiki kaybedenler hükümet kurulmaması için elinden geleni yapsa da, bu iki parti siyasi geleceklerini düşünerek kendi aralarında teknokrat hükümeti kurmayı başardılar, dönüşümlü olarak ülkeyi yönetecekler.
Kurulan hükümetin ömrü ne olur bilinmez, ancak "VIZRAJDANE" partisi rahat durmayacaktır, yükselişini devam ettirmek adına yeniden seçim yapılması için eylemler yapacaktır.
Ülkenin ağır ekonomi ve siyasi sorunları var.
Ukrayna ile Rusya arasında devam eden savaş Bulgaristan'ı derinden etkiliyor, siyasiler bu konuda ikiye bölünmüş durumda.
Schengen'e dahil olmak ve EURO'ya geçiş için yerine getirilmesi gereken kriterler var.
Sonbaharda yerel seçimler yapılacak.
Yaşanan süreçte Türklerin ağırlıkta olduğu HÖH Partisi (DPS) seçimlerde başarılı olmakla beraber henüz olması gereken yerde değil, seçmenlerini yüksek oranda sandığa taşımak, Bulgaristan'ın gelişimi için ümitvar olmak, yurt dışındaki seçmelerin sorunlarını sahiplenmek adına yeni çalışmalar yapmalı.
Durhan GÜLER
14.06.2023 Bursa / Yıldırım
