Balkan Göçmenleri Platformu | BGP

Balkanlar’da tarihte bu hafta: 19 - 26 Eylül

19 Eylül 1918: Bulgar cephesi çöktü… Birinci Dünya Savaşı’nın sonuna doğru Bulgar Cephesi, hiç umulmadık şekilde bir iki gün içinde çökmesinin özellikle Bulgaristan siyaseti açısından önemli sonuçları olur. Ordu içinde isyan yaşanır ve Vladaya Hükümeti kurulur. Bu gelişme üzerine daha önce hain ilan edilen Aleksandır Stamboliyski kurtarıcı olarak görülerek serbest bırakılır. Kahraman olarak tarih sahnesine çıkan Stamboliyski ve lideri olduğu Çiftçi Partisi, kısa süre içinde iktidarı ele geçirir. Bu arada cephenin çökmesi, kısa bir süre için de olsa Osmanlı Devleti için de tehdit oluşturur. Çünkü Edirne artık saldırılara açık hale gelmiştir. Fakat saldırı tehdidi müttefiklerden beklenirken tam tersi olur ve bozgun halde Selanik önünden geri çekilen bazı Bulgar birliklerinden bir kısmı Edirne’ye yönelir. Tehlike ve savaş olasılığı Alman ordusunun devreye girmesiyle atlatılır.

19 Eylül 1945: Bulgaristan’da Türklerin hak mücadelesi… Lofça yani Loveç kentinde Bulgaristan’da yaşayan Türkler, sorunlarını ve haklarını dile getirmek amacıyla “Vatan Cephesi Türk Azınlığı Konferansı”nı düzenler. Fakat talepler kabul edilme yerine tam tersi bir gelişme yaşanır. 27 Eylül 1946’da Bulgaristan Meclisinde alınan bir kararla Türk okulları devletleştirilir. Ancak yeni uygulamalar sadece eğitimle sınırlı kalmaz. Hayata geçirilen kültür politikalarıyla Türklerin ve Müslümanların kapalı dünyaları da kırılır. Geleneksel sosyal, ekonomik ve kültürel yapıları parçalanır. Eğitim, kültür, sanat ve sportif alanlarda önemli başarılara ve gelişmelere imza atan yeni rejimin varlığı, dünyadaki gelişmelere ve dönüşümlere ayak uyduramayan Sovyetler Birliği’nin dağılmasına müteakip, asimilasyon politikalarına meydan okuyan Türklerin direnişinin de etkisiyle 1989’da son buldu.

20 Eylül 1909: Bulgaristan basınında yeni ses… Peyam adlı Türkçe gazete Sofya’da yayın hayatına başladı.

20 Eylül 1988: Cep Herkülü dünyaya meydan okudu… Olimpiyatlarda Türkiye’ye güreş dışında ilk defa altın madalya kazandıran Naim Süleymanoğlu, 1988 Seul Olimpiyatları'nda, 60 kg koparmada, sırasıyla 145, 150.5, 152.5; silkmede 175, 188,5, 190; toplamda da 320, 339, 342.5 kilogram kaldırarak 6 dünya 9 olimpiyat rekoru kırarak tarihe geçti.

21 Eylül 1898: Bulgaristan'da yeni bir gazete...  Türkçe bir gazete olan Malumat, Filibe yani Plovdiv’de yayınlanmaya başladı.

22 Eylül 1930: Yunanisan'da  aykırı bir ses... Müslüman Türk azınlığı karşıtı bir politika güden Peyam-ı İslam İskeçe’de yayınlanmaya başladı.

22 Eylül 1981: Yunanisan'da yeniden bir ses... 7 Eylül 1955'de yayın hayatına başlayan Azınlık yanlısı Trakya’nın Sesi adlı gazete, Gümülcine’de yeniden okuyucusuyla buluştu.

23 Eylül 1877: Savaş ve insanlık trajedisi… Tuna civarındaki yerlerinden kovulmuş 40 binden fazla insan Sofya ve civarına yerleştirilir. Fakat bu insanlar, işgal güçlerinin ilerleyişiyle birlikte Sofya’yı da terk ederler. Ancak acı ve trajedi salt bu insanların yaşadıklarıyla sınırlı değildir. Rus ordusunun ilerleyişi ile birlikte pek çok yerdeki insan, saldırı ve katliamlar nedeniyle doğdukları toprakları terk etmek zorunda kalacaklardır. Amerikalı tarihçi Justin Mc Carthy’ye göre, 1 milyon 253.500’dür. Prof. Dr. Nedim İpek’e göre ise yerinden yurdundan sürülenlerin sayısı 1 milyon 230 bindir.

23 Eylül 1902: Makedon’yada isyan girişimi… Makedon Çeteler, Gorna Cuma’yada (Cuma-i Bala) yani Blagoevgrad’da başarısız bir isyan girişiminde bulunurlar. Fakat büyük güçlerin bölgeye dikkatini çekmek ve müdahalesini sağlamak isteyen isyancılar, 1903’te sonu yine hüsranla biten kanlı bir isyan gerçekleştirirler.

23 Eylül 1923 Bulgaristan’da siyasi karışıklık… Aleksandır Stamboliyski’nin liderliğini yaptığı Çiftçi Partisi iktidarına karşı 9 Haziran 1923’de yapılan askeri darbeye, Bulgar Komünist Partisi, olayı, burjuvazi güçleri arasındaki iç hesaplaşma olarak gördüğünden tarafsızlık ilan eder. Ancak daha sonra hedefe kendisinin oturtulması üzerine, 23 Eylül 1923’da silahlı bir ayaklanma başlatır. Ancak Çiftçi Partisi’nin tabanı yok olduğundan ittifak yapabileceği başka güç kalmadığından isyan başarısız olur. Pek çok parti üyesi öldürülür, hapse atılır ve bir kısmı da yurtdışına kaçmak zorunda kalır.

25 Eylül 1396 : Yıldırım Bayezid, Niğbolu Zaferi'ni elde etti...   İçlerinde en ünlü Avrupa şövalyelerinin de bulunduğu Haçlı Ordusu’na karşı kazanılmış Niğbolu Meydan Savaşı yapıldı. Türk Ordusu’nun başkomutanı Osmanlı Hanedanı’nın parslarından Yıldırım Beyazıd’dı. Savaş, Haçlıların bozgunu ile sonuçlandı.

26 Eylül 1364 : Sırpsındığı Savaşı... 11.000 kişilik Osmanlı Ordusu ile 20.000 kişilik Haçlı Ordusu Sırpsındığı Savaşı'nda karşılaştı. Sırpsındığı Savaşı, Osmanlıları Balkanlardan atmak için kurulan ittifak ile yapılan savaş. 1364 yılında, Sırp İmparatorluğu, Macar Krallığı, İkinci Bulgar İmparatorluğu, Bosna Prensliği ve Eflak Prensliği'nden oluşan ittifakın, Osmanlıları Balkanlar'dan atmak için başlattıkları bir savaştır. Savaş  Osmanlı zaferi ile sonuçlanır ve Bulgaristan Osmanlı Devleti’ni tanır.

27 Eylül 1907: Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyeti oluşumu...  Osmanlı Hürriyet Cemiyeti önce Vatan ve Hürriyet ile birleşti. Makedonya’da hızlı yayılıp genç subaylar arasında taraftar bulan dernek, gizlice Selanik’e gidip görüşmeler yapan Doktor Nazım’ın çabaları sonucu merkezi Paris’te bulunan Osmanlı Terakki ve İttihat Cemiyeti ile resmen birleşti. Birleşme sırasında cemiyetin adı da değişti ve “Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyeti” (İTC) oldu.

27 Eylül 1529 : Osmanlı ordusu  Viayana'ya ulaştı... Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu Viyana'yı kuşatmaya aldı.

27 Eylül 1538: Akdeniz'de Türk hakimiyeti...   Preveze Deniz Zaferi. Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Preveze'de Osmanlı Donanması ve Papa III. Paulus'un çabalarıyla bir araya gelen Haçlı donanması arasında gerçekleşen deniz muharebesinde, Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması'nı imha etti. Böylece Türklerin Akdeniz hakimiyetinin yolu açıldı. Türk hakimiyeti başlamış oldu.

27 Eylül 1922 : Yunan Kralı tahtı bıraktı... Yunan kralı I. Konstantin Anadolu yenilgisi sonrası tahtını terk etmek zorunda kaldı.







 

 

YORUM BIRAKIN